Σωματική Βλάβη (α. 308 Π.Κ.) – Επικίνδυνη Σωματική Βλάβη (α. 309 Π.Κ.) – Θανατηφόρα Σωματική Βλάβη (α. 311 Π.Κ.):
Η σωματική ακεραιότητα και η υγεία του ανθρώπου προστατεύονται από το Ποινικό Δίκαιο. Οποιαδήποτε πράξη επιφέρει βλάβη στο σώμα ή την υγεία άλλου προσώπου συνιστά σωματική βλάβη και επισύρει ποινικές κυρώσεις.
Σωματική βλάβη:
Σύμφωνα με το άρθρο 308 Π.Κ., “1. Όποιος προξενεί σε άλλον σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας του τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή. Αν η κάκωση ή βλάβη της υγείας που του προξένησε είναι εντελώς ελαφρά, τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας.
2. Για τη δίωξη της πράξης της προηγούμενης παραγράφου απαιτείται έγκληση, εκτός αν ο παθών είναι υπάλληλος και η πράξη τελέσθηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του ή για λόγους σχετικούς με την εκτέλεσή της ή υπάλληλος του πλειστηριασμού κατά τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης και η πράξη τελέσθηκε με αφορμή τον πλειστηριασμό, οπότε η δίωξη είναι αυτεπάγγελτη.
3. Η σωματική βλάβη της παρ. 1 δεν είναι άδικη, όταν επιχειρείται με τη συναίνεση του παθόντος και δεν προσκρούει στα χρηστά ήθη.
4. Ο υπαίτιος της πράξης της παρ. 1 είναι δυνατό να απαλλαγεί από κάθε ποινή αν παρασύρθηκε στην πράξη από δικαιολογημένη αγανάκτηση, εξαιτίας μιας αμέσως προηγούμενης πράξης που τέλεσε ο παθών εναντίον του ή ενώπιόν του και που ήταν ιδιαίτερα σκληρή ή βάναυση”.
Άρθρο 308 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019)
Το αδίκημα της σωματικής βλάβης, που θεσμοθετείται για να προστατευθεί η σωματική ακεραιότητα του ανθρώπου, είναι υπαλλακτικώς μικτό έγκλημα, η αντικειμενική υπόσταση του οποίου περιλαμβάνει όχι μόνο ορισμένη ενέργεια (ή παράλειψη), αλλά και ορισμένο αποτέλεσμα και συνίσταται είτε στην πρόκληση σωματικής κάκωσης, είτε στην πρόκληση βλάβης της υγείας του παθόντος και διαβαθμίζεται, αναλόγως της σπουδαιότητας αυτής, σε απλή (βασικό έγκλημα) και σε εντελώς ελαφρά (προνομιούχο παραλλαγή), η οποία, χωρίς να είναι επουσιώδης, έχει επιπόλαιες συνέπειες.
Σωματική κάκωση συνιστά κάθε εξωτερική επενέργεια επί του σώματος, όπως τραύματα, εκδορές, οιδήματα, παραμορφώσεις και μπορεί, χωρίς να είναι απαραίτητο, να είναι ταυτοχρόνως και βλάβη της υγείας, που ως τέτοια χαρακτηρίζεται κάθε διατάραξη των εσωτερικών λειτουργιών, ήτοι κάθε πρόκληση ή επίταση μιας παθολογικής κατάστασης του οργανισμού, που πρέπει να έχει κάποια χρονική διάρκεια, η οποία να απαιτεί μια (έστω και σύντομη) διαδικασία ίασης, στηριζόμενη είτε σε παροχή ιατρικής περίθαλψης, είτε στις φυσικές μόνο δυνάμεις του οργανισμού.
Εξάλλου, βλάβη της υγείας μπορεί να επέλθει χωρίς σωματική κάκωση ή μπορεί η μία να είναι συνέπεια της άλλης, χωρίς να δημιουργείται αντίφαση από τη σωρευτική παραδοχή σωματικής κάκωσης και βλάβης της υγείας ταυτοχρόνως (ΑΠ 732/2022, ΑΠ 446/2022).
Για την πλήρωση της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματος της σωματικής βλάβης, απαιτείται δόλος, που περιέχει τη γνώση και θέληση πραγμάτωσης των στοιχείων της αντικειμενικής υπόστασης, δηλαδή τη γνώση και θέληση της πρόκλησης σε άλλον σωματικής κάκωσης ή βλάβης της υγείας του, αρκεί δε οποιαδήποτε μορφή δόλου, που μπορεί να είναι είτε άμεσος, είτε ενδεχόμενος (ΑΠ 732/2022)
Επικίνδυνη σωματική βλάβη:
Σύμφωνα με το άρθρο 309 Π.Κ., “Αν η πράξη του προηγούμενου άρθρου τελέστηκε με τρόπο που μπορούσε να προκαλέσει στον παθόντα κίνδυνο ζωής ή βαριά σωματική βλάβη, επιβάλλεται φυλάκιση έως τρία (3) έτη”.
Άρθρο 309 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019)
Απαιτούμενα στοιχεία, για την αξιόποινη πράξη της επικίνδυνης σωματικής βλάβης, είναι:
α) σωματική βλάβη κατά την έννοια του άρθρου 308 του Π.Κ.,
β) η πράξη να τελέσθηκε κατά τρόπο που να μπορεί να προκαλέσει στον παθόντα κίνδυνο της ζωής του ή βαριά σωματική βλάβη και
γ) δόλος που περιλαμβάνει τη γνώση και θέληση προκλήσεως της σωματικής κακώσεως και των περιστάσεων, από τις οποίες προκύπτει αντικειμενικά κίνδυνος της ζωής ή βαριά σωματική βλάβη (ΑΠ 322/2020).
Η ύπαρξη του δόλου δεν είναι, κατ’ αρχήν, αναγκαίο να αιτιολογείται ιδιαιτέρως, διότι ενυπάρχει στη θέληση παραγωγής των πραγματικών περιστατικών που συγκροτούν την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος και εξυπακούεται ότι υπάρχει σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση από την πραγμάτωση των περιστατικών αυτών, εκτός αν ο νόμος αξιώνει πρόσθετα στοιχεία για το αξιόποινο, όπως η γνώση ορισμένου περιστατικού (άμεσος δόλος) ή σκοπός επελεύσεως ορισμένου πρόσθετου αποτελέσματος (εγκλήματα με υπερχειλή υποκειμενική υπόσταση), κάτι που δεν συμβαίνει στο εδώ ερευνόμενο έγκλημα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης, για τη θεμελίωση της υποκειμενικής υπόστασης του οποίου, όπως προαναφέρθηκε, αρκεί απλός (κοινός) δόλος (ΑΠ 812/2020).
Θανατηφόρα σωματική βλάβη:
Σύμφωνα με το άρθρο 311 Π.Κ., “Αν η σωματική βλάβη είχε επακόλουθο το θάνατο του παθόντος, επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα έτη. Αν ο υπαίτιος επιδίωκε τη βαριά σωματική βλάβη του παθόντος επιβάλλεται κάθειρξη”.
Άρθρο 311 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019)
Η πράξη αυτή (θανατηφόρα σωματική βλάβη) διαφέρει από την ανθρωποκτονία (άρθρο 299 Π.Κ.), καθώς δεν υπάρχει δόλος θανάτου, αλλά δόλος πρόκλησης βλάβης, και ο θάνατος επέρχεται ως αποτέλεσμα.
Για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της θανατηφόρου σωματικής βλάβης, το οποίο είναι έγκλημα εκ του αποτελέσματος, απαιτείται εκτός από το δόλο του δράστη για πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης του παθόντος και αμέλεια ως προς το βαρύτερο αποτέλεσμα του θανάτου, ο οποίος είχε ως αιτία την βαριά πάθηση του σώματος του παθόντος ή της διάνοιάς του.
Οι διατάξεις αυτές επιδιώκουν την προστασία της ανθρώπινης υγείας και ζωής μέσα από μια κλιμακούμενη ποινική αντιμετώπιση, ανάλογη της βαρύτητας της πράξης και των συνεπειών της.
Στο δικηγορικό μας γραφείο έχουμε χειριστεί με επιτυχία πολλές υποθέσεις σωματικής βλάβης είτε στην απλή της μορφή είτε στις διακεκριμένες αυτής και μπορούμε να σας βοηθήσουμε αποτελεσματικά στην επιτυχή έκβαση και της δικής σας υπόθεσης είτε από την πλευρά του παθόντος είτε του κατηγορουμένου.
Δείτε ενδεικτικά αθωωτική απόφαση του γραφείου μας σε υπόθεση κατηγορίας για σωματική βλάβη εδώ:
https://tpvlaw.gr/Αθωωτική-απόφαση-σε-σωματική-βλάβη.pdf
Σημειώνεται ότι βάσει του α. 82 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013) δεν επιτρέπεται στον δικηγόρο να παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα. Απαντήσεις σε ερωτήματα νομικής φύσης παρέχονται μόνο κατόπιν ραντεβού.