Τι είναι το leasing ή αλλιώς σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης;
Με το νόμο 1665/1986 «συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» νομοθετήθηκε στην Ελλάδα το LEASING ή αλλιώς η σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, ένας σύγχρονος οικονομικο- νομικός θεσμός, ο οποίος γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη στο εξωτερικό λόγω της πρακτικότητάς του στη σύγχρονη οικονομική ζωή.
Με πολύ απλά λόγια με τον όρο leasing περιγράφεται η αγορά ενός πράγματος από μια επιχείρηση για να το μισθώσει σε έναν ενδιαφερόμενο. Ο τελευταίος αυτός καταβάλει τις δόσεις – μισθώματα για την παραχώρηση της χρήσης του πράγματος για ένα χρονικό διάστημα, στο τέλος του οποίου είτε λήγει το leasing είτε ο «μισθωτής» επιλέγει να το αγοράσει.
Ένας κεφαλαιούχος διαθέτει κεφάλαια, για να αποκτήσει ορισμένα αγαθά, τα οποία στη συνέχεια εκμισθώνει. Τα χαρακτηριστικά αυτών των αγαθών καθορίζονται από αυτόν που θα τα χρησιμοποιήσει- τον μελλοντικό μισθωτή.
Ως μισθωτής μπορεί να καταρτίσει χρηματοδοτική μίσθωση οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, το οποίο ασκεί επιχείρηση η επάγγελμα και επιθυμεί να προμηθευτεί μηχανήματα παραγωγής, αγαθά επαγγελματικού εξοπλισμού ή και ακίνητο, για επαγγελματικό σκοπό.
Κατά την περιγραφή και τον ορισμό του νόμου (1665/1986 ΦΕΚ):
1. Με τη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης ο κατά την παρ. 1 του άρθρου 2 εκμισθωτής υποχρεούται να παραχωρεί έναντι μισθώματος τη χρήση πράγματος, κινητού ή ακινήτου, ή και των δύο μαζί, παρέχοντας στον αντισυμβαλλόμενό του συγχρόνως το δικαίωμα είτε να αγοράσει το πράγμα είτε να ανανεώσει τη μίσθωση για ορισμένο χρόνο. Οι συμβαλλόμενοι έχουν την ευχέρεια να ορίσουν ότι το δικαίωμα αγοράς μπορεί να ασκηθεί και πριν από τη λήξη του χρόνου της μίσθωσης.
(Όπως τροποποιήθηκε με το Άρθρο 131 Νόμος 4887/2022 με ισχύ την 4/2/2022)
2. Αντικείμενο χρηματοδοτικής μίσθωσης μπορεί να είναι κινητό ή ακίνητο που αγόρασε προηγουμένως ο εκμισθωτής από τον μισθωτή.
(Όπως τροποποιήθηκε με το Άρθρο 131 Νόμος 4887/2022 με ισχύ την 4/2/2022)
Στην έννοια των κινητών πραγμάτων της παρ. 1 περιλαμβάνονται τα αεροσκάφη και τα πλοία, ενώ στην έννοια των ακινήτων πραγμάτων συμπεριλαμβάνονται οι αγροτικές εκτάσεις, οι οριζόντιες και κάθετες ιδιοκτησίες με κτίσματα μετά του ποσοστού του γηπέδου που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα σε σχέση με τη δομήσιμη επιφάνεια του γηπέδου και γενικά τα κτίσματα ή το συγκρότημα κτισμάτων μετά των λοιπών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένου του γηπέδου που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα, σε συνάρτηση με το εμβαδόν του και τη συνολική δομήσιμη επιφάνεια που μπορεί να πραγματοποιηθεί στο γήπεδο και επιπλέον ο ακάλυπτος χώρος που προβλέπεται από τις πολεοδομικές διατάξεις ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων.
Επιτρέπεται η χρηματοδοτική μίσθωση πλοίων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται οι ειδικοί όροι που ρυθμίζουν τη χρηματοδοτική μίσθωση ως προς τα πλοία.
Η σχετική σύμβαση, καθώς και κάθε τροποποίησή της καταρτίζεται υποχρεωτικά, στην περίπτωση ακινήτων, με συμβολαιογραφικό έγγραφο, στις δε άλλες περιπτώσεις με ιδιωτικό έγγραφο. Οι συμβάσεις αυτές εγγράφονται στα βιβλία μεταγραφών της περιφέρειας του μισθούμενου ακινήτου, στα μητρώα αεροσκαφών και στα βιβλία καταχώρισης πλοίων, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, αεροσκαφών και πλοίων, αντίστοιχα.
Ποιες οι ουσιαστικές προϋποθέσεις της σύμβασης leasing- χρηματοδοτικής μίσθωσης;
Από τις διατάξεις των πρώτων άρθρων του ανωτέρω νόμου προκύπτει ότι οι ουσιαστικές προϋποθέσεις της χρηματοδοτικής μίσθωσης είναι:
-ανώνυμη εταιρία χρηματοδοτικής μίσθωσης ως εκμισθωτής,
-επιχείρηση ή επαγγελματίας ως μισθωτής,
-παραχώρηση της χρήσης του πράγματος, κινητού ή ακινήτου, ως αντικείμενο αυτής
-επιχειρηματικός ή επαγγελματικός σκοπός του πράγματος (αντικειμένου) της σύμβασης και, τέλος
-μίσθωμα.
Κατά το άρθρο 2 του νόμου συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης μπορούν να συνάπτουν ως εκμισθωτές μόνο:
(α) οι ανώνυμες εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης,
(β) τα πιστωτικά ιδρύματα κατά την έννοια της περίπτωσης α` του στοιχείου 1 του άρθρου 2 του ν. 2076/1992 (ΦΕΚ 130 Α`), όπως ισχύει, τα οποία έχουν συσταθεί και λειτουργούν στην Ελλάδα,
(γ) τα πιστωτικά ιδρύματα, κατά την παραπάνω έννοια, τα οποία εδρεύουν σε κράτος – μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.) και εγκαθίστανται στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος ή παρέχουν στην Ελλάδα διασυνοριακώς υπηρεσίες κατά την έννοια των άρθρων 11 και 13 του ν. 2076/1992, καθώς και πιστωτικά ιδρύματα, κατά την παραπάνω έννοια, που εδρεύουν σε τρίτο κράτος και εγκαθίστανται στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος,
(δ) τα χρηματοδοτικά ιδρύματα κατά την έννοια του στοιχείου 6 του άρθρου 2 του ν. 2076/1992, τα οποία εδρεύουν σε κράτος – μέλος του Ε.Ο.Χ. και εγκαθίστανται στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος ή παρέχουν στην Ελλάδα διασυνοριακώς υπηρεσίες, σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 2076/1992,
(ε) τα χρηματοδοτικά ιδρύματα, τα οποία εδρεύουν στην αλλοδαπή και εγκαθίστανται στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος και δεν εμπίπτουν στην περίπτωση (δ) του παρόντος εδαφίου.
Πότε απαιτείται ειδική άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος;
Κατά τον νόμο απαιτείται ειδική άδεια λειτουργίας της Τράπεζας της Ελλάδος, που δημοσιεύεται στο οικείο τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως:
(α) για τη σύσταση και λειτουργία στην Ελλάδα ανωνύμων εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης,
(β) για τη μετατροπή υφιστάμενης ανώνυμης εταιρείας σε ανώνυμη εταιρεία με σκοπό τη σύναψη συμβάσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης και
(γ) για την εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα υποκαταστημάτων αλλοδαπών χρηματοδοτικών ιδρυμάτων, προκειμένου να ασκήσουν στην Ελλάδα τη δραστηριότητα της χρηματοδοτικής μίσθωσης.
Ποιο είναι το καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο που απαιτείται για τη σύσταση των Α.Ε. χρηματοδοτικής μίσθωσης;
Το καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο που απαιτείται για τη σύσταση και τη λειτουργία των ανωνύμων εταιριών χρηματοδοτικής μίσθωσης ή το ύψος των ιδίων κεφαλαίων, προκειμένου περί ανώνυμης εταιρείας που μετατρέπεται σε εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης, δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το ήμισυ του ελάχιστου μετοχικού κεφαλαίου που εκάστοτε απαιτείται για τη σύσταση πιστωτικών ιδρυμάτων με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας, κατά την έννοια της περίπτωσης α` του στοιχείου 1 του άρθρου 2 του ν. 2076/1992.
Ποια η διάρκεια της σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης;
Η διάρκεια της χρηματοδοτικής μίσθωσης είναι πάντοτε ορισμένη και δεν μπορεί να συμφωνηθεί μικρότερη από τρία (3) έτη για τα κινητά, πέντε (5) έτη για τα αεροσκάφη και δέκα (10) έτη για τα ακίνητα. Αν συμφωνηθεί μικρότερη, ισχύει για την ως άνω καθοριζόμενη ελάχιστη διάρκεια.
Αν λυθεί η σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης πριν από τη λήξη της και συναφθεί νέα σύμβαση για το ίδιο πράγμα μεταξύ των ίδιων συμβαλλομένων, ο χρόνος που πέρασε έως τη λύση της αρχικής σύβασης συνυπολογίζεται στον απαιτούμενο κατά την προηγούμενη παράγραφο ελάχιστο χρόνο για τη νέα σύμβαση.
Αν ο μισθωτής πτωχεύσει, λύεται η σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης και η εταιρία του άρθρου 2 του νόμου έχει δικαίωμα, χωρίς κανέναν περιορισμό, να αναλάβει το πράγμα.
Ποιος συστατικός τύπος απαιτείται για τη σύναψη της σύμβασης leasing;
Για τη σύναψη της σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης απαιτείται συστατικός τύπος, ο οποίος, για τα κινητά είναι το έγγραφο (άρθρο 4 παρ. 1), το οποίο δεν απαιτείται να είναι έγγραφο βέβαιης χρονολογίας ή συμβολαιογραφικό, με εξαίρεση τη χρηματοδοτική μίσθωση φορτηγών αυτοκίνητων. Το έγγραφο απαιτείται, μόνο, για την κυρίως σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης και όχι για τη σύμβαση, με την οποία αγοράζει το πράγμα η εταιρία χρηματοδοτικής μίσθωσης.
Περαιτέρω, απαιτείται και τήρηση διατυπώσεων δημοσιότητας, που για τα κινητά συνίστανται σε καταχώρηση σε ειδικό δημόσιο βιβλίο στο πρωτοδικείο της έδρας ή κατοικίας του μισθωτή και στο Πρωτοδικείο Αθηνών.
Ποιά τα συστατικά στοιχεία της σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης;
Η κατά τα άνω σύμβαση χρηματοδοτικής μισθώσεως δεν είναι απλή σύμβαση μισθώσεως πράγματος (ΑΚ 574 – 618), αλλά σύνθετη ή μεικτή σύμβαση η οποία έχει στοιχεία:
-συμβάσεως μισθώσεως, παραλλαγμένης όμως σε πολλά σημεία από τον τύπο που καθιερώνουν οι διατάξεις των άρθρων 574 επ. ΑΚ,
-συμβάσεως εντολής, με την οποία η εκμισθώτρια εντέλλεται το μισθωτή να διαπραγματευτεί με τον προμηθευτή το αντικείμενο και τους όρους της συμβάσεως πωλήσεως, την οποία θα καταρτίσει η εκμισθώτρια με τον προμηθευτή,
-συμβάσεως εκχωρήσεως (455 επ. ΑΚ) με την οποία η εκμισθώτρια εκχωρεί τις απαιτήσεις που έχει κατά του προμηθευτή από τη σύμβαση πωλήσεως στον μισθωτή, ώστε να μπορεί εκείνος, ασκώντας τις σχετικές αξιώσεις ως δικαιούχος να εξαναγκάζει τον προμηθευτή -πωλητή σε τήρηση των υποχρεώσεων του και
-συμφώνου προαιρέσεως, με το οποίο παρέχεται στον μισθωτή το δικαίωμα με μονομερή δήλωσή του είτε να αγοράσει το πράγμα (καταβάλλοντας το συμφωνηθέν τίμημα) είτε να ανανεώσει τη μίσθωση για ορισμένο χρόνο.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη σύμβαση leasing μπορείτε να απευθυνθείτε στο δικηγορικό μας γραφείο για ανάληψη και επιτυχή διεκπεραίωση της σχετικής σας υπόθεσης. Ο πολυετής δικαστικός χειρισμός υποθέσεων εταιρείας leasing από δικηγόρους του γραφείου μας μας καθιστά επαρκώς ικανούς να ανταπεξέλθουμε σε κάθε σχετική σας απαίτηση.
Σημειώνεται ότι βάσει του α. 82 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013) δεν επιτρέπεται στον δικηγόρο να παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα. Απαντήσεις σε ερωτήματα νομικής φύσης παρέχονται μόνο κατόπιν ραντεβού.
