Εμπορικό Σήμα (ν. 4679/2020):
Η Κατοχύρωση Εμπορικού Σήματος:
Στον σύγχρονο κόσμο των επιχειρήσεων, όπου ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος, η ταυτότητα μιας εταιρείας αποτελεί το πολυτιμότερο περιουσιακό της στοιχείο. Ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία για την προστασία αυτής της ταυτότητας είναι το εμπορικό σήμα. Η κατοχύρωσή του σήματος είναι μια στρατηγική κίνηση που διαφοροποιεί την επιχείρηση από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και διασφαλίζει την εμπορική της φήμη.
Τι είναι το εμπορικό σήμα;
Το εμπορικό σήμα είναι ένα διακριτικό γνώρισμα που χρησιμοποιείται για να ξεχωρίσει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα των ανταγωνιστών της. Αυτό μπορεί να είναι μια λέξη, ένα όνομα, ένα λογότυπο, ένα σχέδιο, ένας ήχος, ακόμα και ένα χρώμα ή ένας συνδυασμός αυτών. Το σήμα είναι προαιρετικό και επισημαίνει το σύνδεσμο που υπάρχει μεταξύ της επιχείρησης και ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, επιτελεί δηλαδή λειτουργία προέλευσης. Η κατοχύρωση του σήματος δίνει στον δικαιούχο το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης του για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που έχει κατοχυρώσει, αποτρέποντας έτσι τρίτους από τη χρήση παρόμοιων ή ταυτόσημων σημάτων.
Ποιά τα οφέλη της κατοχύρωσης ενός σήματος;
Η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος προσφέρει:
-Αποκλειστική χρήση και προστασία: Ο δικαιούχος αποκτά το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης του σήματος. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να απαγορεύσει σε οποιονδήποτε τρίτο να χρησιμοποιεί το ίδιο ή παρόμοιο σήμα για τα ίδια ή συναφή προϊόντα ή υπηρεσίες, προστατεύοντας έτσι την επιχείρησή του από την παραπλάνηση των καταναλωτών.
-Αποζημίωση: Σε περίπτωση αθέμιτης χρήσης του σήματος από τρίτους, ο δικαιούχος μπορεί να προσφύγει στη δικαιοσύνη ζητώντας αποζημίωση και την παύση της παράνομης χρήσης.
-Οικονομική αξία: Ένα κατοχυρωμένο σήμα αποτελεί άυλο περιουσιακό στοιχείο της επιχείρησης, το οποίο μπορεί ακόμα και να πωληθεί. Η αξία του αυξάνεται όσο η φήμη της επιχείρησης εδραιώνεται στην αγορά.
-Ενίσχυση της εταιρικής ταυτότητας: Ένα κατοχυρωμένο σήμα συμβάλλει στην οικοδόμηση της φήμης και της αναγνωσιμότητας της επιχείρησης, δημιουργώντας μια σχέση εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές.
Το νομικό πλαίσιο για τα εμπορικά σήματα στην Ελλάδα διέπεται από τον Νόμο 4679/2020 (“Σήματα, Βιομηχανικά Σχέδια και Υποδείγματα και άλλες διατάξεις” ΦΕΚ). Οι βασικές διατάξεις του νόμου περιλαμβάνουν:
Άρθρο 2: Ορίζει τι μπορεί να αποτελέσει σήμα, συμπεριλαμβανομένων λέξεων, ονομάτων, σχεδίων, αριθμών, ήχων και τρισδιάστατων σχημάτων, εφόσον διαθέτουν διακριτικό χαρακτήρα.
Τα σήματα μπορούν να είναι οπτικές ενδείξεις, ήχοι, τρισδιάστατα αντικείμενα, τίτλοι εφημερίδας ή περιοδικού. Τα σήματα είναι ατομικά, συλλογικά, λεκτικά, ηχητικά, τρισδιάστατα, σήματα προϊόντων και υπηρεσιών, σήματα ασθενή, ισχυρά και φήμης.
Άρθρο 3: Το δικαίωμα στο σήμα αποκτάται με την καταχώρισή του στο μητρώο.
Άρθρο 4: Καθορίζει τους απόλυτους λόγους απαραδέκτου (λόγους για τους οποίους ένα σήμα δεν μπορεί να κατοχυρωθεί), όπως η έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα, η παραπλανητικότητα ή η αντίθεση στη δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη.
Άρθρο 5: Καθορίζει τους σχετικούς λόγους απαραδέκτου, δηλαδή όταν ένα σήμα είναι ταυτόσημο ή παρόμοιο με προγενέστερο σήμα και υπάρχει κίνδυνος σύγχυσης για το καταναλωτικό κοινό.
Γενικώς απαράδεκτα ως σήματα θεωρούνται όσα σημεία: – δεν είναι δεκτικά γραφικής απεικόνισης, – δεν έχουν διακριτικό χαρακτήρα, -είναι περιγραφικές ενδείξεις, -αποτελούνται από κοινόχρηστες ενδείξεις, -είναι αντίθετα με τα χρηστά ήθη ή τη δημόσια τάξη, – αποτελούνται από ονόματα ή εικόνες τρίτων προσώπων, – αποτελούνται από κρατικά ή θρησκευτικά σύμβολα, – αποτελούνται από σημεία των οποίων η κατάθεση αντίκειται στην καλή πίστη ή έγινε κακόπιστα, – είναι παραπλανητικά, – είναι ίδια ή παραποιούν ή απομιμούνται προγενέστερα σήματα.
Άρθρο 8: Περιγράφει το περιεχόμενο του δικαιώματος επί του σήματος, τονίζοντας το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης από τον δικαιούχο και την απαγόρευση χρήσης του από τρίτους.
Άρθρο 9: Ορίζει τις ενέργειες που αποτελούν προσβολή του δικαιώματος επί του σήματος.
Άρθρο 12: Απώλεια του δικαιώματος στο σήμα λόγω ανοχής:
1. Ο δικαιούχος προγενέστερου σήματος, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 5, ή άλλου προγενέστερου δικαιώματος, κατά την έννοια των περιπτώσεων α’ και β’ της παραγράφου 3 του άρθρου 5, δεν έχει το δικαίωμα να ζητήσει την ακύρωση ή να απαγορεύσει τη χρήση μεταγενέστερου καταχωρισμένου στην Ελλάδα σήματος για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τις οποίες αυτό χρησιμοποιήθηκε, εφόσον ανέχτηκε εν γνώσει του τη χρήση του σήματος αυτού για περίοδο πέντε (5) συνεχών ετών, εκτός αν η κατάθεση του μεταγενέστερου σήματος έγινε ε κακή πίστη.
2. Στην περίπτωση της παραγράφου 1, ο δικαιούχος του μεταγενέστερου καταχωρισμένου σήματος δεν μπορεί να απαγορεύσει τη χρήση του προγενέστερου σήματος ή άλλου δικαιώματος.
Άρθρο 13: Ανάλωση του δικαιώματος στο σήμα:
Το δικαίωμα που παρέχει το σήμα δεν επιτρέπει στον δικαιούχο του να απαγορεύει τη χρήση του σήματος για προϊόντα που έχουν διατεθεί με το σήμα αυτό στο εμπόριο μέσα στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο από τον ίδιο τον δικαιούχο ή με τη συγκατάθεσή του.
2. Η παράγραφος 1 δεν εφαρμόζεται αν ο δικαιούχος έχει εύλογη αιτία να αντιταχθεί στη μεταγενέστερη εμπορική εκμετάλλευση των προϊόντων, ιδίως, όταν η κατάσταση των προϊόντων μεταβάλλεται ή αλλοιώνεται μετά τη διάθεσή τους στο εμπόριο.
Άρθρο 19: Προβλέπει πότε άρχεται η ισχύς των αποτελεσμάτων της κατοχύρωσης του σήματος έναντι των τρίτων.
Συγκεκριμένα, οι δικαιοπραξίες που αφορούν σήμα, στις οποίες αναφέρονται τα άρθρα 16, 17 και η παράγραφος 1 του άρθρου 18, παράγουν αποτελέσματα έναντι τρίτων μόνο μετά την εγγραφή τους στο μητρώο. Κατ’ εξαίρεση, παράγουν αποτελέσματα και πριν από την εγγραφή τους έναντι των προσώπων τα οποία απέκτησαν μεν δικαιώματα επί του σήματος μετά την ημερομηνία της συγκεκριμένης δικαιοπραξίας, ήταν όμως εν γνώσει αυτής κατά την ημερομηνία κτήσης των δικαιωμάτων τους.
Άρθρο 20: Προβλέπει τη διάρκεια προστασίας του σήματος, η οποία είναι δέκα (10) έτη από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης, με δυνατότητα ανανέωσης επ’ αόριστον.
Άρθρο 24: Αναφέρεται στη μεταβίβαση του σήματος.
Άρθρο 25: Ανακοπή: Κατά της απόφασης του Εξεταστή της Διεύθυνσης Σημάτων ή της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων ή της τελεσίδικης απόφασης των διοικητικών δικαστηρίων που έκαναν κατά περίπτωση δεκτή τη δήλωση κατάθεσης σήματος μπορεί να ασκηθεί ανακοπή μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών που αρχίζει από την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στον διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για τον λόγο ότι η καταχώριση προσκρούει σε έναν ή περισσότερους λόγους του άρθρου 4 ή των παραγράφων 1 και 3 του άρθρου 5. Η ανακοπή ασκείται με έγγραφο που κατατίθεται πάντα στη Διεύθυνση Σημάτων και διαβιβάζεται προς εξέταση στη Διοικητική Επιτροπή Σημάτων, ακόμα κι αν η δήλωση σήματος έγινε δεκτή με τελεσίδικη απόφαση των διοικητικών δικαστηρίων.
Νόμος 4679/2020, κωδικοποιημένος με τον 4982/2022
Ποια η διαδικασία κατοχύρωσης εμπορικού σήματος στην Ελλάδα;
Η διαδικασία κατοχύρωσης ενός εμπορικού σήματος στην Ελλάδα πραγματοποιείται μέσω του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ).
Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: Αρχική – obi.gr
Τα βασικά βήματα περιλαμβάνουν:
-Προέλεγχος: Πριν από την υποβολή της αίτησης, είναι κρίσιμος ο προέλεγχος για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ήδη καταχωρισμένα ή εκκρεμή σήματα που είναι όμοια ή παρόμοια με το προς κατοχύρωση σήμα. Αυτό μειώνει την πιθανότητα απόρριψης της αίτησης.
-Υποβολή αίτησης: Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά στον ΟΒΙ και πρέπει να περιλαμβάνει το σήμα, την περιγραφή του, τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τα οποία ζητείται προστασία και τα στοιχεία του αιτούντος. Η ταξινόμηση των προϊόντων και υπηρεσιών γίνεται βάσει της Διεθνούς Ταξινόμησης της Νίκαιας.
-Εξέταση της αίτησης: Ο ΟΒΙ εξετάζει την αίτηση ως προς τους τυπικούς και ουσιαστικούς λόγους απόρριψης (π.χ. αν το σήμα είναι παραπλανητικό, αν στερείται διακριτικού χαρακτήρα).
-Δημοσίευση και αντιρρήσεις: Εφόσον η αίτηση κριθεί παραδεκτή, δημοσιεύεται στο Δελτίο Εμπορικών Σημάτων. Εντός τριών (3) μηνών, τρίτοι που έχουν έννομο συμφέρον (π.χ. δικαιούχοι προγενέστερων σημάτων) μπορούν να υποβάλουν αντιρρήσεις.
-Καταχώριση: Εφόσον δεν υπάρξουν αντιρρήσεις ή αυτές απορριφθούν, το σήμα κατοχυρώνεται και ο αιτών λαμβάνει το σχετικό πιστοποιητικό.
Η κατοχύρωση ενός σήματος στην Ελλάδα παρέχει προστασία μόνο εντός της ελληνικής επικράτειας. Για την προστασία του σε άλλες χώρες, υπάρχουν δύο κύριες επιλογές:
-Ευρωπαϊκό Σήμα: Μέσω του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), μπορεί να κατοχυρωθεί ένα ενιαίο σήμα που παρέχει προστασία σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001.
-Διεθνές Σήμα (Σύστημα της Μαδρίτης): Μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει προστασία σε επιλεγμένες χώρες που είναι μέλη του Πρωτοκόλλου της Μαδρίτης.
Φύση δικαιώματος στο σήμα:
Το δικαίωμα στο σήμα έχει απόλυτο χαρακτήρα και η θετική εξουσία του δικαιούχου συνίσταται στην απόλαυση όλων των ωφελημάτων του, ενώ η αρνητική εξουσία στον αποκλεισμό τρίτων από τη χρήση του σήματος.
Η οικονομική εκμετάλλευση του σήματος μπορεί να γίνει:
- Με τη μεταβίβασή του,
- Με την παράλληλη κατάθεσή του,
- Με την παραχώρηση αδειών χρήσης (απλών ή αποκλειστικών).
Μεταβίβαση σήματος:
Το σήμα μεταβιβάζεται ελεύθερα με ή χωρίς την επιχείρηση, τόσο εν ζωή όσο και αιτία θανάτου, ακόμη και αν αποτελείται από το όνομα φυσικού ή νομικού προσώπου.
Το σήμα είναι ελεύθερα κατασχετό. Σε περίπτωση πτώχευσης το σήμα μπορεί να εκποιηθεί από τον σύνδικο. Αν το σήμα αποτελείται από το όνομα του δικαιούχου του, τότε δεν μπορεί να κατασχεθεί από τους δανειστές του δικαιούχου, ούτε να μεταβιβαστεί από το σύνδικο της πτώχευσης.
Προστασία του σήματος (α.38):
Ο δικαιούχος του σήματος προστατεύεται από προσβολές τρίτων με αγωγή στα πολιτικά δικαστήρια, με την οποία μπορεί να ζητήσει:
-άρση της προσβολής, όταν η προσβολή συνεχίζεται,
-παράλειψη της προσβολής στο μέλλον, όταν υπάρχει κίνδυνος νέας προσβολής στο μέλλον,
-αποζημίωση, εάν ο δικαιούχος έχει υποστεί ζημία από την προσβολή και η προσβολή έχει γίνει με υπαιτιότητα του προσβολέα.
Με την αξίωση για την άρση της προσβολής ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει ιδίως:
α) την απόσυρση από το εμπόριο ή την κατάσχεση των εμπορευμάτων που κρίθηκε ότι προσβάλλουν το δικαίωμα επί του σήματος και, εφόσον απαιτείται, των υλικών που κυρίως χρησίμευσαν στη δημιουργία ή την κατασκευή των εν λόγω εμπορευμάτων,
β) την αφαίρεση του προσβάλλοντος σημείου ή, εφόσον τούτο δεν είναι δυνατόν, την οριστική απομάκρυνση από το εμπόριο των εμπορευμάτων που φέρουν το προσβάλλον σημείο και
γ) την καταστροφή τους.
Το δικαστήριο διατάσσει την εκτέλεση των μέτρων αυτών με έξοδα του προσβάλλοντος το σήμα, εκτός αν συνηγορούν ειδικοί λόγοι για το αντίθετο.
Συνοψίζοντας, η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος είναι μια επένδυση στο μέλλον της επιχείρησης. Είναι μια νομική ενέργεια που διασφαλίζει την εμπορική της ταυτότητα και τη φήμη της, αποτελώντας ένα κρίσιμο εργαλείο για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία της.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κατοχύρωση εμπορικού σήματος μπορείτε να απευθυνθείτε στο δικηγορικό μας γραφείο για ανάληψη και επιτυχή διεκπεραίωση της σχετικής σας υπόθεσης κατοχύρωσης σήματος, καθώς το γραφείο μας έχει ήδη επιμεληθεί την κατοχύρωση εμπορικών σημάτων πολλών εταιρειών. Ενδεικτικά θα βρείτε απόφαση κατοχύρωσης σήματος στο τμήμα των αποφάσεων της ιστοσελίδας μας.
https://tpvlaw.gr/wp-content/uploads/2025.pdf
Σημειώνεται ότι βάσει του α. 82 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013) δεν επιτρέπεται στον δικηγόρο να παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα. Απαντήσεις σε ερωτήματα νομικής φύσης παρέχονται μόνο κατόπιν ραντεβού.
