Νομοθεσία και νομικό πλαίσιο για τα Drones (Ε.Ε. 2019/947, α. 291 Π.Κ.):
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, γνωστά ως drones, έχουν κερδίσει μεγάλη δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια, τόσο για επαγγελματική χρήση όσο και για αναψυχή. Ωστόσο, η χρήση τους συνοδεύεται από αυστηρούς κανονισμούς, με σκοπό τη διασφάλιση της ασφάλειας των πτήσεων, της ιδιωτικότητας και της προστασίας κρίσιμων υποδομών.
Βασικές Αρχές της Νομοθεσίας:
Στην Ελλάδα, η χρήση drones ρυθμίζεται από την Ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), σε συμμόρφωση με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ) 2019/947, που ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. από την 1η Ιανουαρίου 2021.
ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/ 947 … – EUR-Lex
Ο κανονισμός αυτός θέτει κοινά πρότυπα για την ασφάλεια και διακρίνει τις πτήσεις σε τρεις βασικές κατηγορίες:
1. Ανοικτή Κατηγορία (Open Category)
Αφορά χρήση για αναψυχή ή απλές εμπορικές δραστηριότητες, χωρίς άδεια πτήσης, με ορισμένους περιορισμούς:
Μέγιστο βάρος drone: 25 κιλά.
Πτήση μόνο εντός οπτικού πεδίου (VLOS).
Ύψος πτήσης έως 120 μέτρα.
Απαγορεύεται η πτήση πάνω από ανθρώπους, εκτός αν το drone ανήκει σε υποκατηγορία με συγκεκριμένες προδιαγραφές (π.χ. C0, C1).
2. Ειδική Κατηγορία (Specific Category)
Για πιο περίπλοκες πτήσεις που ενδέχεται να ενέχουν μεγαλύτερο ρίσκο (π.χ. εκτός οπτικού πεδίου, κοντά σε πλήθος, σε κατοικημένες περιοχές). Απαιτείται:
Ανάλυση κινδύνου (SORA).
Λήψη ειδικής άδειας από την ΥΠΑ.
3. Πιστοποιημένη Κατηγορία (Certified Category)
Για πτήσεις με υψηλό ρίσκο (π.χ. μεταφορά ανθρώπων ή επικίνδυνων υλικών). Εφαρμόζονται κανόνες παρόμοιοι με αυτούς της επανδρωμένης αεροπορίας.
Υποχρεώσεις Χρηστών:
Καταγραφή στο Μητρώο Εκμεταλλευτών UAS: Όλοι οι χειριστές drones άνω των 250 γραμμαρίων ή με κάμερα πρέπει να εγγράφονται στο ηλεκτρονικό σύστημα της ΥΠΑ.
Ηλεκτρονική σήμανση (e-ID): Τα drones άνω των 250γρ. πρέπει να φέρουν ηλεκτρονική ταυτότητα.
Εκπαίδευση & Πιστοποίηση: Απαιτείται παρακολούθηση σεμιναρίων και επιτυχής εξέταση για τη λήψη πτυχίου χειριστή.
Σεβασμός της Ιδιωτικότητας: Η λήψη εικόνων ή βίντεο από ιδιωτικούς χώρους χωρίς συναίνεση απαγορεύεται βάσει του GDPR.
Ζώνες Περιορισμών Πτήσεων
Υπάρχουν περιοχές όπου απαγορεύονται ή περιορίζονται οι πτήσεις drones, όπως:
-Πλησίον αεροδρομίων.
-Στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
-Αρχαιολογικοί χώροι.
-Ορισμένες αστικές περιοχές.
Περαιτέρω, κατ’ άρθρο 291 Π.Κ.:
“1. Όποιος διαταράσσει την ασφάλεια της συγκοινωνίας μέσων σταθερής τροχιάς, πλοίων ή αεροσκαφών:
α) με καταστροφή, βλάβη, μετακίνηση ή αφαίρεση εξοπλισμού λειτουργίας, κίνησης, ηλεκτροδότησης ή ασφάλειας, εγκαταστάσεων ή συγκοινωνιακών μέσων,
β) με τοποθέτηση ή διατήρηση εμποδίων,
γ) με αλλοίωση σημείων ή σημάτων ή με τοποθέτηση ή διατήρηση εσφαλμένων σημείων ή σημάτων,
δ) με παραβίαση των κανόνων τεχνικού ελέγχου ή ασφαλούς φόρτωσης των συγκοινωνιακών μέσων,
ε) με παραβίαση των κανόνων λειτουργίας συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών,
στ) με άλλες, εξίσου επικίνδυνες, για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις τιμωρείται:
αα) με φυλάκιση αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα,
ββ) με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο,
γγ) με κάθειρξη αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ή προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας,
δδ) με ισόβια κάθειρξη αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.
2. Με τις ίδιες ποινές κατά τις διακρίσεις των στοιχείων αα΄ έως δδ΄ της προηγούμενης παραγράφου τιμωρείται, εάν δεν προβλέπονται βαρύτερες κυρώσεις σε άλλες διατάξεις, όποιος οδηγεί όχημα σταθερής τροχιάς ή κυβερνά πλοίο ή αεροπλάνο ή χειρίζεται εξ αποστάσεως σύστημα μη επανδρωμένου αεροσκάφους χωρίς να είναι σε θέση να το πράξει με ασφάλεια εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών ή λόγω σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης.
3. Όποιος στις περιπτώσεις των προηγούμενων παραγράφων από αμέλεια προκαλεί τη διατάραξη της ασφάλειας της συγκοινωνίας ή οδηγεί επικίνδυνα και από την πράξη του αυτή μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα ή κίνδυνος για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη”.
Άρθρο 291 – Ποινικός Κώδικας (Νόμος 4619/2019)
Η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος του άρθρου 291 § 1 ΠΚ, συνίσταται στη διατάραξη της σιδηροδρομικής ή της υδάτινης ή της αεροπλοΐας καθ’ οιονδήποτε τρόπο.
Η διατάραξη δηλαδή μπορεί να γίνει π.χ. δια βλάβης κλπ. αλλά και δια παραλείψεως οφειλομένης ενεργείας προς αποτροπή ή καταστολή του κινδύνου. Ουσιώδες συστατικό στοιχείο της πράξης είναι το δυνατόν της εκ ταύτης προκλήσεως κοινού κινδύνου σε ξένα πράγματα ή κινδύνου ανθρώπου, ζωής ή υγείας.
Τετελεσμένο είναι το έγκλημα όταν επήλθε διατάραξη της ασφάλειας της συγκοινωνίας.
Υποκειμενικά απαιτείται πρόθεση δηλαδή δόλος συνιστάμενος στη γνώση και στη θέληση της διαταράξεως της ασφαλείας των συγκοινωνιακών μέσων, με συνείδηση του ότι από την πράξη δύναται να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα ή κίνδυνος ανθρώπου.
Το έγκλημα της § 1 του άρθρου 291 ΠΚ τελείται με πρόθεση (δόλο) που περιλαμβάνει τη γνώση και τη θέληση της διαταράξεως της ασφαλείας της συγκοινωνίας, με συνείδηση ότι εντεύθεν είναι δυνατόν να προκύψει ο άνω κίνδυνος.
Η πρόθεση όμως του δράστη πρέπει να καλύπτει τη διατάραξη της ασφαλείας της συγκοινωνίας και τη δυνατότητα προκλήσεως κινδύνου από αυτή – ΑΠ 1055/2005.
Η συνείδηση της δυνατότητας προκλήσεως του άνω κινδύνου δεν αρκεί. Αρκεί όμως και ενδεχόμενος δόλος, αφού ο νόμος δεν απαιτεί ρητά άμεσο δόλο βλ. ΑΠ 775/2009.
Κυρώσεις για Παραβάσεις:
Η μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία μπορεί να επιφέρει αυστηρά πρόστιμα ή και ποινικές κυρώσεις, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης (π.χ. παράνομη λήψη εικόνων, πτήση πάνω από πλήθος, χρήση χωρίς άδεια).
Συμπέρασμα:
Η τεχνολογία των drones προσφέρει σημαντικές δυνατότητες, αλλά η υπεύθυνη χρήση της προϋποθέτει γνώση και σεβασμό της νομοθεσίας.
Απευθυνθείτε στο δικηγορικό μας γραφείο για να σας υπερασπιστούμε υπεύθυνα και αποτελεσματικά σε κάθε ποινική σας υπόθεση και κατηγορία που αντιμετωπίζετε με τους έμπειρους και εξειδικευμένους νομικούς μας.
Σημειώνεται ότι βάσει του α. 82 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013) δεν επιτρέπεται στον δικηγόρο να παρέχει τις υπηρεσίες του χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα. Απαντήσεις σε ερωτήματα νομικής φύσης παρέχονται μόνο κατόπιν ραντεβού.
